5 SORUDA BAŞA BAŞ ANALİZİ

 

1- Ciro artışı kârlılığı arttırır mı?

 Brüt Kâr pozitifse evet. Cironuzdan değişken giderlerinizi çıkardıktan sonra kalan tutar, cironuzun büyüklüğüne göre önce sabit giderleri ortadan kaldıracaktır. Sabit giderlerin tamamının karşılanabileceği ciro ise Başabaş Noktanızdır / Başabaş Cironuzdur. Başabaş Noktası üzerinde yapacağınız cirodan, brüt kâr marjınız kadar net kâr edersiniz. Dolayısıyla ciro arttıkça net kâr oranınız, brüt kâr oranınıza yaklaşarak artacaktır.

 

2- Sabit Gider Nedir, Değişken Gider Nedir?

 Sabit Gider, cironuzun artış veya azalışıyla direkt ilgili olmayan, her ay sabit bir şekilde ödenecek giderlerdir. Örneğin; kira giderleri, internet giderleri vb.

Değişken Gider, cironuzun artması veya azalmasıyla doğrudan artan ya da azalan giderlerdir. Örneğin; satılan malın maliyetindeki hammadde giderleri, personel satış primleri, satış ve/veya P.O.S. komisyonları vb.

 

3- Ciro artışı hangi koşullarda karı arttırır?

 Brüt kâr marjınız pozitifse ve de sabit olarak öngördüğünüz giderler ciro artışıyla değişmeyecekse, ciro artışı her zaman net kârı arttırır. Örneğin, bir petrol istasyonunda, varsayalım ki, değişken giderlerin cironuza oranı %90. Dolayısıyla brüt kâr marjınız ’ dur. Aylık sabit giderleriniz de 70.000 TL ise, Başabaş noktası formülünü uygularsak; (Sabit giderler / Brüt Kâr Marjı)

70.000 TL / 0,10 = 700.000 TL Aylık Başabaş Noktanızdır. Yani her ay 700.000 TL ciro yaparsanız 0 TL kâr ederseniz. Başabaş noktanızın üstünde yaptığınız cirodan ise brüt kâr marjınız kadar yani kazanırsınız. Örneğin;

 

Ciro (TL)                                                                                 850.000                     1.500.000                  500.000

​

Değişken Giderler (TL)                                                              765.000                     1.350.000                  450.000

​

Brüt Kâr (TL)                                                                             85.000                        150.000                    50.000

​

Brüt Kâr Marjı (%)                                                                      % 10                             % 10                        % 10

​

Sabit Giderler (TL)                                                                    70.000                          70.000                     70.000

​

Başabaş Noktası (Sabit Giderler / Brüt Kâr Marjı) (TL)                700.000                        700.000                   700.000

​

Başabaşı Aşan Ciro (Ciro – Başabaş) (TL)                                 150.000                        800.000                  -200.000       

​

Net Kâr (Başabaşı Aşan Ciro X Brüt Kâr Marjı) (TL)                     15.000                          80.000                     -20.000        

​

Net Kâr Marjı (Net Kâr / Ciro) (%)                                            % 1,77                           % 5,33                    -% 4,00

​

 

4- Ciro artışına, kar artışının uyum oranı nedir?

 Cironuz, Başabaş Noktasını ne kadar geçerse net kar oranınız brüt kâr oranına o kadar yaklaşacaktır. Bu şu demektir, brüt kâr marjınız eğer negatif değilse her ciro artışı kârlılığınızı arttıracaktır. Az önce verdiğimiz orana bakılacak olursa, Örnek-1’de %1,77 olan net kâr marjı, Örnek-2’ de cironun artışıyla paralel olarak artarak %5,33 ‘ e gelmiştir. Örnek-3’ de ise ciro başabaş noktasının altında kaldığı için nette %4 zarar edilmiştir. Sonuç olarak Örnek-1 ve Örnek-2’ yi kıyaslayacak olursak; Örnek-2’de, Örnek-1’e göre ciro %76 artmış olmasına rağmen, net kar %433 artmıştır.

 

5- Kârlı çalışmak için minimum ciro var mıdır?

 Kârlı çalışmak için minimum ciro vardır ve bu Başabaş Noktasını aşan cirodur. Bizce başabaş analizi, bir şirketin yönetimsel anlamda her ay bakması gereken en önemli raporlardan biridir. Hatta Kar Enstitüsü olarak önerdiğimiz konu, yeni bir yatırım yapılacağında, ya da yeni bir sektöre girileceğinde de bu analizin mutlaka tahmini rakamlarla yapılmasıdır. Çünkü sabit giderleri ve brüt kâr marjını yaklaşık olarak öngördükten sonra, bu yapıyla, yapılacak yatırımda minimum ne kadar ciro yapılması gerekeceğini ortaya çıkaracaktır.

Diğer yandan, müşterilerimize de sürekli önerdiğimiz üzere, giderlerin mümkün olduğu kadar değişken olması önemlidir. Bu durum, firmanızı kriz vb. durumlardaki ciro düşüşüyle yaşanabilecek zararı azaltacaktır. Dolayısıyla giderleri mümkün olduğunca değişken yapabilmek çok önemlidir. Örneğin, perakende sektöründeyseniz, makul bir üst ve alt limitle, kira ciroya bağlı hale getirilebilir. İmalat sektöründe, üretimin belirli aşamaları fason olabilir. Bu sayede ciro dalgalanmalarından daha az etkilenirsiniz.